Çocuk İstismarı
Çocuklara karşı yapılan ve onların fiziksel, duygusal, zihinsel ve toplumsal gelişimlerini zedeleyen her türde eylem, çocuk istismarıdır. Dünya Sağlık Örgütü çocuk istismarını; ‘Bir yetişkin tarafından bilerek ya da bilmeyerek yapılan ve çocuğun sağlığını, fiziksel ve psikososyal gelişimini olumsuz yönde etkileyen davranışlar’ olarak tanımlamakta ve bu tarz davranışların çocuk tarafından algılanmasının veya erişkin tarafından bilinçli olarak yapılmasının gerekli olmadığını vurgulamaktadır.
Çocuk istismarı dört ana başlık altında değerlendirilmektedir.
- Fiziksel istismar
- Cinsel istismar
- Duygusal istismar
- İhmal
Cinsel İstismar
Çocuğun tam olarak algılayamadığı, onay vermesinin mümkün olamayacağı, gelişimsel olarak hazır olmadığı ya da toplumun sosyal normlarına aykırı olacak şekilde bir cinsel etkinliğe dahil edilmesidir.
Çocukları cinsel olarak istismar eden kişiler genellikle yaşları gereği çocuğun üzerinde yetki, otorite veya sorumluluk sahibi olanlardır. Sanılanın aksine çoğunlukla yabancılar tarafından değil, çocuğun tanıdığı ve güvendiği kişiler istismar eyleminin failidir. İstismarcı çocuğun yabancı veya tanıdık bir yetişkin olabileceği gibi, yaş olarak kendisinden daha büyük bir çocuk olabilir ya da aile içinden bir kişi de olabilir.
Cinsel istismar çok farklı şekillerde gerçekleşebilir:
- Çocuğa cinsel içerikli şeyler söylemek veya benzer içerikte konuşmalar yapmak
- Teşhircilik, röntgencilik
- Çocuğun cinsel ilişki sahnesine doğrudan şahit olması
- Çocuğun özel bölgelerine bakmaya ve dokunmaya çalışmak veya kendi özel bölgelerini çocuğa göstermek ya da çocuğun dokunmasını istemek
- Çocuğa cinsel içerikli materyal göstermek
- Çocukların cinsel sömürüsü
Çocuklarda cinsel istismarı düşündürebilecek ipuçları:
- Çocuklarda yaş dönemine uygun olmayan davranışlar ortaya çıkması ya da davranışlarında gerileme olması (parmak emme, altını ıslatma, anneye bağımlılık gibi)
- Saldırgan davranışlar ortaya çıkması
- Arkadaş ilişkilerinde güçlükler yaşaması
- Çocuğun kendine dokunulmasından, daha önce tanıdığı kişilerle yalnız kalmaktan korkmaya başlaması
- Huysuzluk, sık sık ağlama, uyku ve iştah sorunlarının ortaya çıkması
- Yeni gelişen korkular, sebepsiz karın ağrılarının görülmesi
- Okul başarısında düşme, okuldan kaçma ve dikkat dağınıklığının ortaya çıkması
- Olayı anımsatan yerler, kişiler, görüntüler ve konuşmalardan kaçınma olması
- Olayla ilgili kabuslar görme, uykuya dalmada güçlük yaşaması
- Yaşına uygun olmayan cinsel davranışlar sergilemesi
Bu belirtiler her zaman cinsel istismarın göstergesi olmamakla birlikte karşılaşıldığında akılda tutulması ve mutlaka bir Çocuk psikiyatristi tarafından değerlendirilmesi gereken bulgulardır.
Çocukları cinsel istismardan nasıl koruyabiliriz?
1- Çocuğunuzu cinsellik konusunda bilgilendirin:
Çocuğunuzun yaşına uygun cinsel bilgiler verin.
Cinsellikle ilgili sorular sormasına izin verin, soruları çocuğun gelişim dönemine uygun olarak yanıtlayın.
Çocukları cinsel istismardan korumanın en iyi yolu, bu konuyu uygun zamanda çocuklarla konuşmuş olmaktır.
2- Çocuğunuza bedenini korumayı öğretin:
Çocuklara vücutlarının kendilerine ait olduğunu, kimsenin onlar izin vermeden vücutlarına dokunamayacağını ve rahatsız oldukları her dokunuşa ‘HAYIR’ diyebileceğini öğretin.
Çocuklara vücutlarında özel bölgeler (iç çamaşırı veya mayo ile kapatılan bölgeler) olduğunu, bu bölgelere hiç kimsenin dokunmaması ve bakmaması gerektiğini anlatın.
3- İyi dokunma ve kötü dokunma arasındaki farkı öğretin:
Çocuklara başkaları tarafından vücutlarının özel kısımlarına bakılmasının, dokunulmasının ya da talep edilmesinin doğru olmadığını öğretin. Çocuklara kendisini rahatsız, kötü veya korkmuş hissettiren dokunmaların kötü dokunmalar olduğunu anlatın.
4- İyi sır ve kötü sır arasındaki farkı öğretin:
Cinsel istismarda bulunan kişiler çocuğu korkutarak, tehdit ederek ya da sevdiği şeyleri alarak olayı gizlemeye çalışır.
Çocuklara iyi sır ile kötü sır arasındaki farkı anlatarak bir güven ortamının oluşturulması önemlidir.
Çocukları endişelendiren, rahatsız eden, hoşlarına gitmeyen ve onları mutsuz eden tüm davranışlar kötü sırdır ve saklanmamalıdır.
5- Hayır demesini ve yardım istemesini öğretin:
Çocuklara herhangi birisi onları incitmeye kalkarsa hayır demeleri gerektiğini söyleyin.
Biri onlara kötü ve rahatsız edici bir şey yaparsa güvendiği büyüklerinden yardım istemeyi öğretin.
Onlara sizinle her türlü sorunu paylaşabileceği inancını yerleştirin.
コメント